Als het gaat om belasting betalen over cryptovaluta, dan weten veel mensen niet hoe het in Nederland precies zit. Betaal je bijvoorbeeld alleen belasting over je winst? Betaal je over het complete bedrag aan cryptovaluta belasting?

Ik leg je graag uit hoe het werkt en hoe je in Nederland je digitale munten aangeeft bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting. Gelukkig heb ik goed nieuws voor je: het is allemaal niet zo lastig als je denkt.

Een artikel over cryptovaluta en de Belastingdienst is misschien niet zo spannend als een goede investeringstip, maar helaas wel iets waar elke investeerder elk jaar mee te maken krijgt. ‘Moet ik mijn cryptovaluta aangeven bij de Belastingdienst?’ is op cryptounie.nl zelfs een van de meestgestelde vragen. Dat het onderwerp leeft, is dus wel duidelijk.

De boxen van de Belastingdienst

Eerst is het belangrijk om te weten dat de Belastingdienst onderscheid maakt tussen verschillende soorten van inkomen. In Nederland heeft de Belastingdienst deze verschillende vormen verdeeld in drie ‘boxen’:

In de praktijk krijgen de meeste mensen bij de jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting vooral te maken met box 1 en box 3.

Hoe wordt crypto belast?

Om te beginnen met het slechte nieuws: over de waarde van je vermogen, waaronder ook je crypto’s, zoals bitcoin, Ethereum en andere munten, betaal je in Nederland in principe belasting. Deze belasting wordt ook wel de vermogensrendementsheffing genoemd en is van toepassing op je totale vermogen in box 3.

Onder box 3 vallen je spaargeld, beleggingen en eventuele tweede huizen of andere investeringen. Ook cryptovaluta valt dus in deze categorie. In Nederland betaal je in 2021 belasting (vermogensrendementsheffing) over het bedrag boven een waarde van 50.000 euro.

Het goede nieuws: heb je in totaal in 2021 minder dan 50.000 euro vermogen? Dan betaal je helemaal geen belasting.

Peildatum is je vermogen op 1 januari van het jaar ervoor

Als je in 2021 aangifte inkomstenbelasting doet over 2020, dan gebruik je de waarde van je cryptovaluta op 1 januari 2020. Het is dus belangrijk dat je weet hoeveel je munten op die dag waard waren. Voor de aangifte over 2022 vul je dus de waarde van je portfolio op 1 januari 2021 in.

Stijgt en daalt de waarde van je portfolio in een jaar heel erg, maar is het bedrag aan het begin van het jaar uiteindelijk niet veel veranderd? Dan merk je daar bij de belastingaangifte niets van, zelfs als je bitcoin of andere munten wel 10x zijn gestegen. De Belastingdienst gebruikt dus elk jaar de peildatum 1 januari.

Aan de andere kant had ik hierdoor in 2017 juist pech, want op 1 januari 2018 stonden de koersen erg hoog, waarna ze half januari en februari 2018 weer net zo hard daalden. In mijn belastingaangifte moest ik toen wel de waarde op 1 januari aangeven, terwijl ik dat geld al lang niet meer had!

Aan de andere kant weet je wel precies waar je aan toe bent en hoef je niet elke aan- en verkoop te melden en daar belasting over te betalen. Eigenlijk is het best een prettig systeem, dat een hoop administratieve rompslomp voorkomt.

Hoeveel belasting betaal ik over mijn cryptovaluta?

In 2021 betaal je alleen over het bedrag boven 50.000 euro vermogen belasting. Heb je een fiscaal partner? Dan heb je zelfs een vrijstelling tot 100.000 euro. Dit noemt de Belastingdienst ook wel het ‘heffingsvrij vermogen’.

Woon je alleen en heb je meer dan 50.000 euro vermogen? Dan werkt de Belastingdienst met een aantal schrijven en een zogenaamd fictief rendement. Men gaat er namelijk vanuit dat je rendement op je vermogen toeneemt, naarmate je meer geld hebt.

Rekenvoorbeeld

Bij een vermogen van 50.000 tot 950.000 euro rekent de Belastingdienst met een fictief rendement van iets meer dan 4,5%. In de praktijk betekent dat je bij een vermogen van 150.000 euro over een fictieve winst van 4.500 euro belasting betaalt. 

Over dat bedrag betaal je in 2021 in totaal 991 euro belasting. Bij een vermogen tot 950.000 euro gaat de Belastingdienst er vanuit dat je een deel op je spaarrekening hebt staan en een deel risicovoller belegt. Het spaardeel is lager belast.

Voorbeelden van de Belastingdienst

Lastig? Kijk voor een gedetailleerde berekening naar het rekenvoorbeeld op de site van de Belastingdienst.

Doe je aangifte inkomstenbelasting over 2020? Dan vind je hier de actuele percentages per hoeveelheid vermogen. Voor de aangifte over 2021 (die je in 2022 doet), vind je de percentages hier.

Ook de rekentool van KNAB geeft een goed beeld van het bedrag dat je moet betalen. Geef aan hoeveel vermogen je hebt en kies zelf of je voor 2020 of 2021 wilt berekenen.

Waar meld ik cryptovaluta op mijn belastingaangifte?

Op de aangifte inkomstenbelasting meld je de totale waarde van je portfolio op 1 januari van het jaar waarover je aangifte doet.

Omdat banken en andere instellingen niet weten hoeveel vermogen je aan cryptovaluta hebt, moet je dit bedrag zelf invullen onder de categorie ‘overige bezittingen’. In dat lijstje zie je dit lijstje met voorbeelden staan, waaronder ook virtuele betaalmiddelen (crypto):

- uw aandeel in het vermogen van een Vereniging van Eigenaren (VvE)
- virtuele betaalmiddelen, zoals bitcoins
- roerende zaken die u verhuurde of als belegging had
- trustvermogen of een vergelijkbaar doelvermogen naar buitenlands recht
- beperkt eigendom zoals vruchtgebruik van onroerende zaken als panden en natuurterreinen

Weet de Belastingdienst hoeveel crypto ik heb?

Bij de aangifte inkomstenbelasting zie je dat veel informatie al vooraf ingevuld staat. De hoeveelheid geld je op je bankrekeningen, spaarrekeningen en de waarde van je beleggingen staan al vanzelf in beeld. Banken en andere instellingen geven deze informatie door aan de Belastingdienst.

Geef zelf de waarde op

Voor cryptovaluta is dat niet mogelijk en moet je dit bedrag dus zelf opgeven. In principe kan de Belastingdienst niet weten of je veel te weinig cryptovermogen opgeeft, maar je neemt daar wel een groot risico mee.

De Belastingdienst kan namelijk via Nederlandse cryptobeurzen achterhalen hoeveel crypto jij er hebt verhandeld. 

Controle voorlopig onwaarschijnlijk

Het is nog vrij onwaarschijnlijk dat de Belastingdienst je echt gaat controleren, maar als het ontdekt wordt, dan krijg je te maken met hoge boetes.

En wist je dat je zelfs contant geld als vermogen moet opgeven? Ook al heb je thuis 10.000 euro in een oude sok gestopt, dan hoor je dit officieel nog steeds als vermogen aan te geven. Voor digitale valuta’s is dat dus niet anders.

Kijk elk jaar naar de waarde van je portfolio

Om het jezelf gemakkelijk te maken, zorg er dan voor dat je elk jaar op 1 januari kijkt wat de waarde is van je totale cryptoportfolio. Dit bedrag heb je namelijk nodig bij je aangifte het jaar erop. Het is het handigste om gewoon een screenshot te maken en deze naar jezelf te mailen.

En doe je aangifte inkomstenbelasting over 2020, maar heb je jouw crypto pas na 1 januari 2020 gekocht? Dan hoef je de waarde ervan helemaal niet aan te geven. De eerstvolgende peildatum is dan 1 januari 2021.

Pas boven 50.000 of zelfs 100.000 euro betalen

Kortom, koop je nu cryptovaluta? Dan krijg je pas bij je aangifte inkomstenbelasting over 2022 met de Belastingdienst te maken. En dan nog alleen als je totale vermogen boven de 50.000 euro komt (of zelfs 100.000 euro met een fiscaal partner). 

Voor wie onder dat bedag blijft, is Nederland als je het mij vraagt stiekem best een belastingparadijs. 

Succes!